Τετάρτη 15 Αυγούστου 2007

Η εικόνα της απομυθοποίησης του συγχρόνου μοντέλου ανάπτυξης

Στη σημερινή κοινωνία της υπερκατανάλωσης και της συσσώρευσης πλούτου , το συγκεκριμένο οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης μοιάζει ως ο μοναδικός τρόπος για μια καλύτερη ζωή και ως αναγκαία προϋπόθεση της ευημερίας και της ευτυχίας.

Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι αυτό το μοντέλο κατά το παρελθόν βοήθησε ως ένα βαθμό στην ευημερία και στην αύξηση του βοιωτικού επιπέδου στη Δύση. Τώρα πια , όμως παρουσιάζεται ως ένα απόλυτο μοντέλο που πρέπει να υιοθετηθεί παντού. Άρα ουσιαστικά η ιδέα της ανάπτυξης μέσω της παγκοσμιοποίησης είναι απλά η εξαγωγή σε όλο τον κόσμο του καπιταλιστικού οικονομικού μοντέλου .

Σήμερα , αυτό το μοντέλο δεν είναι πια βιώσιμο. Οι νόμοι της οικονομίας θεωρούνται αδιαμφισβήτητο δεδομένο .Όμως πρέπει να καταλάβουμε ότι είναι μια ανθρώπινη κατασκευή η οποία έχει καταβροχθίσει την ζωή μας και μας έχει οδηγήσει στην καταστροφή των μισών φυσικών πόρων του πλανήτη. Επιπλέον τείνουμε να αντιμετωπίζουμε όλα τα προβλήματα μας μέσα από το φίλτρο της οικονομίας.

Θα μπορούσε κάποιος όμως να ρωτήσει γιατί μας επηρεάζει τώρα αυτό το οικονομικό μοντέλο αφού και κατά το παρελθόν υπήρχαν οικονομικές συναλλαγές. Πράγματι υπήρχαν άλλωστε κάθε κοινωνία έχει την ανάγκη να τρέφεται, να παράγει αγαθά και να οργανώνει ένα σύστημα συναλλαγής. Αυτές όμως οι ενέργειες ήταν υπέρ του κοινωνικού καλού. Στη δυτική κοινωνία αντίθετα οι οικονομικές δραστηριότητες αποκόπηκαν από την έννοια του ωφέλιμου, ανεξαρτητοποιήθηκαν και σιγά σιγά έγιναν αυτοσκοπός .
Ήδη από την Αθήνα του 5ου αιώνα , ο Αριστοτέλης καταδικάζει την επιθυμία συσσώρευσης πλούτου μέσω της αγοραπωλησίας εμπορευμάτων , αντίθετης προς την ηθική της πόλης . Στα μέσα του 18ου αιώνα η οικονομία χειραφετείται και αυτονομείται από την πολιτική και την ηθική .
Από τότε και μετά η οικονομία γίνεται επιστήμη και το οικονομικό σύστημα και οι μηχανισμοί του θεωρούνται αδιαμφισβήτητος θεσμός . Όλα υποβαθμίζονται σε πρόβλημα κόστους και κέρδους.
Οι συνέπειες όμως αυτού του μοντέλου θα είναι καταστροφικές τόσο για την φύση όσο και για ίδιο τον άνθρωπο. Ή επιβίωση του πλανήτη απειλείται από τον αγώνα δρόμου της παραγωγής και της κατανάλωσης. Χρειάζεται να μειώσουμε την υλική παραγωγή και την κατανάλωση αγαθών , έτσι ώστε να περιορίσουμε τις περιβαλλοντικές βλάβες που προκαλείτο οικονομικό μας σύστημα στο πλανήτη.
Επιπρόσθετα η ψυχολογική ισορροπία του ατόμου έχει διαταραχθεί. Το καθημερινό κυνήγι του χρήματος δεν έχει αφήσει χώρο για συναισθήματα . Οι ανθρώπινες αξίες τείνουν να αφανιστούν εξαιτίας των επιταγών του συστήματος .
Τέλος , πρέπει να καταλάβουμε ότι υπάρχει και άλλος δρόμος , μια πιο οικολογική και ισορροπημένη κοινωνία , η οποία δεν θα επιδιώκει την ανάπτυξη , χρειαζόμαστε όμως μια πολιτιστική επανάσταση ικανή να αλλάξει τις συμπεριφορές και τις συνήθειες μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: